Przejdź do głównej treści Przejdź do wyszukiwarki
Zespół Szkół w Jankowie Pierwszym

Kiedy do logopedy?

Kiedy do logopedy?

Rodzice często zastanawiają się kiedy wybrać się z dzieckiem do logopedy. Zdania na ten temat często są podzielone. Niektórzy rodzice czekają aż problem sam minie, co niestety sprzyja pogłębianiu wady.  Bywają też i tacy, którzy przychodzą z trzylatkiem mocno zaniepokojeni faktem, że jeszcze nie wymawia głosek sz, ż, cz, dż lub r. Zanim rodzic zacznie się niepotrzebnie martwić, warto aby zapoznał się z tym jakie umiejętności komunikacyjne powinno posiadać dziecko w danym wieku.

Dziecko między 1 a 2 rokiem życia jest w okresie wyrazu. To czas w którym maluch rozumie o wiele więcej słów, wyrażeń i zdań, niż jest w stanie samodzielnie wypowiedzieć.    W słowniku dziecka pojawiają się samogłoski oraz spółgłoski: p, b, m, t, d, n, ś, ć, czasem ź, dź. Pojawiają się też onomatopeje, np. mu, bum-bum, miał, itp. Dziecko zaczyna wymawiać wyrazy takie jak: mama, tata, baba, papu. Początkowo upraszcza budowę słów wymawiając pierwszą sylabę lub końcówkę wyrazu, np. daj-da, jeszcze-ecie itp.

Okres zdania następuje w przedziale między 2 a 3 rokiem życia dziecka. Wtedy to dziecko zaczyna budować zdania, początkowo proste, które są złożone z dwóch, trzech wyrazów, następnie przechodzi w wypowiedzi dłuższe, cztero - pięcio wyrazowe. Najczęściej są one niepoprawne gramatycznie. Dziecko nie potrafi jeszcze wypowiadać poprawnie wszystkich głosek - głoski trudne, są zastępowane głoską łatwiejszą. Na tym etapie często mowę dziecka rozumieją tylko osoby z najbliższego otoczenia. Głoski, które powinny być w tym okresie wypowiadane prawidłowo to: spółgłoski: p, b, m, f, w, k, g, h, t, d, n, l, oraz samogłoski ustne: a, o, u, e, y, i, a, czasem nosowe: ą, ę. Pod konie tego okresu pojawia się: s, z, c, dz, które wcześniej było zastępowane przez dziecko: ś, ź, ć, dź.

Kolejnym etapem rozwoju mowy jest okres swoistej mowy dziecięcej. Ten etap najbardziej interesuje rodziców dzieci w wieku przedszkolnym. Mowa przedszkolaka w dalszym ciągu się rozwija, następuje progres artykulacyjny, wzbogaca się zasób słownictwa, rozwija się umiejętność budowania zdań złożonych.

Dziecko 3 letnie, porozumiewa się z otoczeniem, jego mowa jest już w pewnym stopniu ukształtowana, jednak jej rozwój odbywa się w dalszym ciągu i często pojawiają się błędy. Dziecko trzyletnie powinno już wymawiać wszystkie samogłoski ustne i nosowe oraz spółgłoski: p, b, m, f, w, ś, ź, ć, dź, ń, k, g, h, t, t, d, n, l, ł, j. Pojawiają się również głoski takie jak: s, z, c, dz. Czasami dziecko zmiękcza głoski: s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż na głoski: ś, ź, ć, dź – jest to norma rozwojowa i nie należy się tym martwić.

U dziecka 4-letniego utrwalają się głoski s, z, c, dz, dziecko nie powinno ich zamieniać na ich zmiękczone odpowiedniki ś, ż, ć, dż. Głoski sz, ż, cz, dż dziecko może wymieniać na s, z, c, dz - jest to tzw. seplenienie fizjologiczne. Czasami pojawia też się głoska r, choć jej brak nie powinien niepokoić rodzica. Może pojawić się szeplenienie czyli zamiana głosek s,z,c,dz na sz, ż, cz, dż jest to spowodowane nieprawidłowym różnicowaniem słuchowym swoistym dla tego etapu rozwoju.

Dziecko 5-letnie powinno budować wypowiedzi wielozdaniowe, zrozumiałe dla otoczenia. Bezbłędnie powtarza sz, ż, cz, dż choć w mowie spontanicznej może zastępować           je głoskami s,z,c,dz. Głoska r powinna pojawiać się w tym okresie. Wypowiedzi dziecka są już poprawne gramatycznie i uwzględniają kolejność zdarzeń oraz zależności przyczynowo – skutkowe. Przedszkolak potrafi wyjaśnić znaczenie słów, opisać cechy przedmiotów i możliwość ich zastosowania.

W 6 roku życia dziecko prawidłowo wymawia już wszystkie głoski oraz ma opanowane mówienie. Umie porównywać (odnajdywać różnice i podobieństwa) oraz klasyfikować przedmioty pod względem wielkości, kształtu, koloru, ciężaru, funkcji użytkowej. Dokonuje analizy i syntezy słuchowej wyrazów o prostej budowie fonetycznej (tzw. głoskowania). Wyodrębnia głoski na początku, na końcu i w środku wyrazu. Wymyśla wyraz rozpoczynający się na daną głoskę oraz dzieli go na sylaby. 6-latek prawidłowo określa położenie przedmiotu względem otoczenia (nad, pod, obok, między, wewnątrz itp.) oraz kierunek (do tyłu, na wprost, w bok itp.)

Reasumując, jeżeli mowa dziecka w danym wieku mieści się w normie rozwojowej nie ma powodu do paniki. Należy obserwować dalszy rozwój komunikacji naszego malucha. Jeżeli jednak występują odstępstwa od tych norm trzeba zgłosić się do logopedy w celu konsultacji bądź podjęcia terapii mowy.

Kilka wskazówek, kiedy niezwłocznie udać się do logopedy.

* Kiedy dziecko podczas mowy wsuwa język między zęby. Na każdym etapie wiekowym jest to wada! Z tego się nie wyrasta! Im dłużej zwleka się z podjęciem terapii, tym bardziej wada się utrwala.

* U malucha występują zmiany anatomiczne w budowie narządów mowy.

* Rodzic ma wątpliwości czy dziecko dobrze słyszy.

* Kiedy dziecko mówi przez nos – nawykowo, przez dłuższy czas.

* Po ukończeniu 4 roku życia dziecko zamienia głoski dźwięczna na bezdźwięczne: d na t, w na f, g na k, b na p (domek – tomek, woda – fota, gęś – kęś, buda- puta).

* Nie wymawia samogłosek ustnych pod koniec 3 roku życia.

 

 

                                  

 

           Opracowała:

                                                                                                                      Magdalena Nita

                                                                                                                      logopeda

Zegar

Facebook – zaloguj się lub zarejestruj

Kalendarium

Rok wcześniej Miesiąc wcześniej
Marzec 2024
Miesiąc później Rok później
Pon Wt Śr Czw Pt Sb Nie
26 27 28 29 1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

Imieniny

Laboratoria Przyszłości